Rozwój przestrzenny każdego kraju, regionu i miasta to złożone, wielowymiarowe zagadnienie, a jego oblicze zmienia się na przestrzeni lat. Od dłuższego czasu obserwuje się wzrost zainteresowania lokalnym i regionalnym wymiarem rozwoju. Staje się on bowiem fundamentem organizacji życia na płaszczyźnie ekonomicznej i politycznej. W związku z powyższym, naukowcy i praktycy przekierowują swoją uwagę z zagadnień takich jak „aglomeracja” czy „nowe przestrzenie przemysłowe” na rzecz zagadnień „sieci”, „aktorów lokalnych” oraz „zasobów specyficznych”. Eksplorują dzięki temu znaczenie czynników niematerialnych, trudno „uchwytnych” i pozaekonomicznych, które jednak determinują współczesne procesy rozwoju społeczno-gospodarczego.
Zdjęcie: Maciej Fornal, Centrum Promocji UŁ
Równolegle badacze przesuwają swoje zainteresowania z takich pojęć jak „region” i „rozwój regionalny” na rzecz pojęć „terytorium” i „rozwój terytorialny”. Dzieje się tak dlatego, że w klasycznych teoriach rozwoju przestrzeń była wtórnym czynnikiem i statycznym miejscem lokalizacji podmiotów gospodarczych. Postrzegana była głównie jako przestrzeń fizyczna, a definiowana przez pryzmat lokalizacji zasobów, kosztów prowadzenia działalności gospodarczej, lokalizacji siły roboczej czy kosztów transportu. Natomiast obecnie naukowcy coraz częściej patrzą na rolę przestrzeni w rozwoju w zupełnie inny sposób. Kluczowym pojęciem staje się dla nich „terytorium”, które określane jest przez pryzmat relacji i aktywność lokalnych aktorów oraz kapitał społeczny i instytucjonalny. Terytorium jest też źródłem wielu niematerialnych zasobów, takich jak informacja, wiedza, innowacja. Jest ono miejscem tworzenia się zasobów oraz zdolności rozwojowych podmiotów gospodarczych.[1]
Jak podkreśla Koordynator POLREG 2022, dr hab. prof. UŁ Aleksandra Nowakowska:
„Naszym celem było pogłębienie dyskusji na temat terytorialnych przemian, uwarunkowań i wyzwań w kontekście dynamicznych zmian zachodzących w otoczeniu krajowym i międzynarodowym. Podczas konferencji dyskutowano na temat terytorializacji rozwoju oraz prezentowano wyniki badań naukowych w tym obszarze.”
Sesję plenarną pt. „Rozwój terytorialny — siła w pluralizmie podejść i perspektyw teoretycznych” otworzyła właśnie dr hab. prof. UŁ Aleksandra Nowakowska swoim wystąpieniem pt. „Terytorialne podejście do rozwoju”. Sesję tę zamknął natomiast prof. dr hab. Marcin Wójcik prezentacją pt. ”Place Matters! — Wyzwania rozwoju lokalnego”.
Na sesjach tematycznych nasi naukowcy omawiali następujące tematy:
- mgr Ewelina Stasiak
Przyszłość samorządów z perspektywy zmian reguł gry w wyborach samorządowych
- dr Jakub Zasina & dr Konrad Żelazowski
Zakwaterowanie publiczne na kampusie czy prywatne poza nim? Studentyfikacja z łódzkiej perspektywy
- dr Ewa Boryczka
Znaczenie niematerialnego dziedzictwa kulturowego w procesach rewitalizacji
- dr Ewa Lechowska
Odporność miast na starzenie się społeczeństwa w wymiarze (nie)dostępności przestrzennej
- dr hab. prof. UŁ Mariusz Sokołowicz & dr hab. prof. UŁ Agnieszka Kurczewska
The process of emerging citizen entrepreneurship. Cases from Poland
- dr hab. prof. UŁ Mariusz Sokołowicz & representatives of CoopTech
Lessons from practice: digital cooperatives as a form of citizen entrepreneurship
The process of emerging citizen entrepreneurship. Cases from Poland
Wręczenie nagrody za najlepsza pracę doktorską z zakresu gospodarowania przestrzenią
Zdjęcie: Maciej Andrzejewski, Centrum Promocji UŁ
Podczas konferencji odbyło się również wręczenie nagród Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju Polskiej Akademii Nauk za najlepsze prace doktorskie z zakresu gospodarowania przestrzenią. Tegorocznym laureatem został dr Michał Jakiel z Uniwersytetu Jagiellońskiego, którego kapituła konkursu nagrodziła za rozprawę pt. „Zmiany struktury krajobrazu w otoczeniu wybranych parków narodowych w Polsce w kontekście uwarunkowań planistycznych”. Laureat odebrał nagrodę osobiście z rąk prof. dr hab. Tomasza Komornickiego – Prezesa KPZK PAN.
Organizatorem tegorocznej edycji POLREG była Katedra Gospodarki Regionalnej i Środowiska z Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego UŁ, współpracująca przy tym przedsięwzięciu z 5 uczelniami z kraju oraz Komitetem Przestrzennego Zagospodarowania Kraju Polskiej Akademii Nauk (KPZK PAN).
Więcej informacji na temat konferencji prezentuje strona internetowa POLREG 2022 dostępna pod adresem https://www.region.uni.lodz.pl/polreg .
Redakcja: Michał Gruda, Centrum Promocji UŁ
[1] Nowakowska A. (2015). Zintegrowane plany rozwoju – w stronę terytorialno-funkcjonalnego podejścia do rozwoju jednostki terytorialnej [w:] A. Nowakowska (red.). Nowoczesne metody i narzędzia zarządzania rozwojem lokalnym i regionalnym. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, ss. 11-37. DOI: 10.18778/7969-530-0.02